Evert van Benthem even terug in Nederland
Voor altijd de kriebels
Op de fiets van zijn moeder meldt hij zich bij het Wapen van Ens. "Ik zet 'm wel even op slot", meldt Evert van Benthem. Om eraan toe te voegen: "Daar heeft mijn moeder om gevraagd. In Canada hoeft dat niet." De winnaar van de Elfstedentocht in 1985 en '86 is op uitnodiging van een bank in Oldeberkoop tien dagen in ons land. Vijf jaar geleden emigreerde hij met zijn veehouderij en kaasboerderij uit Sint Jansklooster naar Spruce View, een gehucht met 1700 inwoners, een stip op de landkaart tussen Calgary en Edmonton. Daar, in de provincie Alberta, vond hij de ruimte die hij zocht. Van Benthem: "Ik werd gebeld door die bank met het verzoek om voor 400 man twee lezingen te houden over de link tussen ondernemen en topsport. Mijn eerste reactie? Ik schrok me rot. Een lezing houden, dat was lang geleden. Maar nu ben ik weer even terug en dat vind ik best wel leuk. De drukte en afstanden blijven me verbazen. Maar ik kom nooit meer terug, al zal ik m'n hele leven trots op Nederland blijven."
In het leven van Van Benthem gaan ondernemen en topsport nog steeds hand in hand. Na aankomst in Spruce View, waar hij 1,5 miljoen dollar in gebouwen moest investeren, viel de bron droog. "In een klap was mijn hele bedrijf niets meer waard. Op papier had ik recht op 45 liter per minuut. Daar sta je dan met je contracten. Ik moet zeggen dat de makelaar en de vorige eigenaar me uitstekend hebben geholpen. Er werd een leiding aangelegd naar de Red Deer-rivier over 2500 meter. Nu krijg ik mijn water rechtstreeks uit de rivier. Topkwaliteit." Twee jaar terug werd zijn veestapel (honderd melkkoeien) getroffen door een bacterie. "Ik ben zo'n vijfentwintig koeien kwijtgeraakt. Dan is het niet lekker boeren. Liep je de stal in, weer vier nieuwe gevallen. Net zoals in de topsport ga je op zoek naar oorzaken. Wat een frustratie, ik kwam er niet vanaf. Op een dag ging ik drie keer melken. Dat was de oplossing."
De afgelopen twee jaar is de familie gevrijwaard gebleven van de tegenwind, die Evert van Benthem zo vaak tegenkwam. De marathonschaatser, die net als Koen de Koning (1912-1917) en Auke Adema (1940-1941) twee keer de Elfstedentocht won, zat in de winter van '86 in zak en as. De eerste zes wedstrijden op kunstijs kon Van Benthem niet uitrijden. Op het Nederlands kampioenschap op natuurijs in Giethoorn zat hij na zeventig kilometer in de kleedkamer. "Ik heb mijn bloed laten onderzoeken, ben met trainers gaan praten, maar bleef zoeken. In vorm komen, is een ongrijpbaar fenomeen en dat heb ik in die winter geleerd. Pas in februari stond de oude Evert van Benthem er weer. Met dank aan mijn sponsor Fred Stoeltie. Van Fred moest ik de Driedaagse van Ankeveen rijden, terwijl ikzelf naar de Noordwesthoek wilde bij mij thuis. In Ankeveen won ik en dat was het begin. Even later was ik op de Rottemeren het sterkst en won ik voor de tweede keer de Elfstedentocht."
Op 45-jarige leeftijd kriebelt het nog steeds als het begint te vriezen. Zelfs in Spruce View waar een ijsbaan van 400 meter lang op zijn erf ligt. "Elk jaar zag ik het Sylvan Lake dichtvriezen. Prachtig gitzwart ijs, met besneeuwde bergtoppen op de achtergrond. In februari organiseer ik voor alweer de derde keer een marathon over 200 kilometer. Aan die afstand moeten de mensen nog wennen. 'Hoeveel dagen doe je daarover?', vragen ze mij steeds. Ook wordt er een marathon op de Olympic Oval in Calgary gereden. Het eerste jaar waren er alleen Canadezen, dit jaar reden ook zo'n 100 Nederlanders. Wat een daverend succes, al ben ik wel met andere ogen naar organisaties gaan kijken. Ik moest alles doen. De burgemeester ontvangen en op de Zamboni het ijs vegen. Dan kom je zelf niet aan schaatsen toe. Gelukkig was het niet voor niets. In Canada komt het langebaanschaatsen nooit live op tv. Soms zie je twee weken later een samenvatting. CBC was met hun versie van Studio Sport live bij mijn evenement aanwezig. Daar was ik best trots op."
Vandaag is Evert van Benthem te gast in Alkmaar, waar de officieuze opening van het marathonschaatsseizoen plaatsvindt. Waarmee weer eens duidelijk wordt dat het fenomeen zelfs bijna twintig jaar na zijn eerste triomf in de Elfstedentocht nog lang niet is vergeten. "In feite is er in al die tijd niets veranderd. Ik won als een gewone jongen op de Bonkevaart. Een minuut later stond ik tegenover de Koningin. Daar stond ik zonder mediatraining. Na de dopingcontrole volgde de persconferentie en werd ik van hot naar her gesleept. Dat overkomt je, maar al die tijd heb ik mij afgevraagd hoe ik dat in hemelsnaam heb kunnen handelen."
Bron: De Telegraaf (Bab Barens en Bert Schaap)
© marathonschaatsen.nl